W celu dokonania oceny podstawowych funkcji życiowych pacjenta, należy sprawdzić: czy poszkodowany:

Sprawdzenie stanu przytomności poszkodowanego.
 

• Ratownik powinien głośno odezwać się do pacjenta (np. "Jak Pan/Pani się czuje") oraz sprawdzić reakcję na mocne dotknięcie (potrząsanie, klepnięcie w policzek) lub ból - uszczypnięcie płatka usznego,
• jeśli mamy do czynienia z urazami głowy lub szyi poszkodowanego można poruszyć tylko wtedy, jeśli jest to absolutnie niezbędne - nieprawidłowe poruszenie może doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego.

Zatrzymanie oddechu stwierdza się w następujący sposób:
 

• objawem nasuwającym podejrzenie jest sine zabarwienie skóry,
• przy dokładnej obserwacji nie widać ruchów oddechowych klatki piersiowej; ruchy te nie są wyczuwalne również po przyłożeniu dłoni ratownika do klatki piersiowej i brzucha ratowanego,
• niesłyszalny i niewyczuwalny jest strumień powietrza wydychanego z ust i nosa poszkodowanego,
• przy częściowej niedrożności dróg oddechowych słychać odgłosy chrapania i bulgotu.

Objawy nagłego zatrzymania krążenia występują w następującym porządku czasowym:
 

• natychmiast: brak tętna na tętnicy szyjnej,
• po 10-20 sekundach: utrata przytomności,
• po 15-30 sekundach: zatrzymanie oddechu lub "chwytanie powietrza",
• po 60-90 sekundach: szerokie źrenice, bez reakcji na światło (należy pamiętać, że bladość lub sinica skóry oraz szerokie źrenice nie stanowią jedynych wiarygodnych objawów zatrzymania krążenia, gdyż mogą towarzyszyć one także innym stanom chorobowym.

Brak tętna na tętnicy szyjnej rozstrzyga o zatrzymaniu krążenia. Kontrola czynności życiowych poszkodowanego musi przebiegać możliwie szybko. Dlatego należy sprawdzać wszystkie kliniczne objawy życia jednocześnie:
 

• próba nawiązania kontaktu słownego z poszkodowanym,
• obserwacja ruchów klatki piersiowej i zabarwienia skóry,
• badanie tętna na tętnicy szyjnej.